200 zł 65. Rocznica Powstania w Getcie Warszawskim

Złota moneta kolekcjonerska wybita przez NBP dla upamiętnienia 65. rocznicy zbrojnego wystąpienia żydowskich organizacji podziemnych w czasie II wojny światowej.

Z lewej strony awersu widnieje wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej na tle muru z cegieł, z kolei z prawej strony orła widnieje wizerunek płonącej kamienicy. 

Na rewersie znajduje się centralnie stylizowana twarz mężczyzny w czapce. Z prawej strony stylizowany wizerunek muru z cegieł, częściowo przesłaniający twarz mężczyzny. 

Getto warszawskie utworzone zostało 2 października 1940 roku przez niemieckie władze okupacyjne z myślą o ludności wyznania mojżeszowego. Warto pamiętać, że przed wybuchem II wojny światowej Warszawa była największym w Europie skupiskiem mieszkańców o korzeniach żydowskich oraz drugim na świecie, zaraz po Nowym Jorku. Getto zlokalizowane było w północno-zachodniej części Warszawy centralnej. Począwszy od kwietnia 1940 roku getto zaczęto odgradzać od reszty miasta murem, aż w końcu uzyskano dzielnicę zamkniętą przeznaczoną dla Żydów.

Gęstość zaludnienia w getcie w momencie szczytowym osiągnęła prawie 1,5 mln osób, a to przekładało się na drastycznie pogarszające się warunki sanitarne, wszechobecny głód oraz epidemie chorób zakaźnych. Przeludnienie przy jednoczesnym zmniejszaniu racji żywnościowych było elementem ludobójczej strategii hitlerowskiego okupanta. W latach od 1940 do 1942 w wyniku głodu i chorób w getcie zmarło blisko 100 tys. osób. Powstanie wybuchło 19 kwietnia 1943 roku i zbiegło się w czasie z wigilią żydowskiego święta Pesach. Powstanie w getcie warszawskim było pierwszym miejskim wystąpieniem przeciwko niemieckiemu okupantowi w skali całego kontynentu europejskiego. Powstańcy nie mieli militarnych celów strategicznych, ani jakichkolwiek szans na powodzenie. Wystąpienie to miało charakter symboliczny, stanowiło odpowiedź na ludobójstwo popełnione przez hitlerowców. Dziś uważane jest za jedno z najważniejszych wydarzeń w historii narodu żydowskiego. 70. rocznica tych bolesnych wydarzeń obchodzona była w kwietniu i maju 2013 roku w Warszawie pod honorowym patronatem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Bronisława Komorowskiego.